Tất cả chúng ta đều có đôi lúc tự nhủ: “Tôi không thể chịu nổi việc này nữa.” Thông thường, đây là những thời điểm bạn cảm thấy kiệt sức, cạn kiệt, choáng ngợp và không thể kiểm soát được các yếu tố gây căng thẳng trong cuộc sống.
Nếu bạn đang tự nhủ: “Tôi không thể làm việc này được nữa”, có thể bạn đang gặp các triệu chứng kiệt sức (burnout).
Đạt đến ngưỡng như thế này không hề thú vị chút nào, nhưng khi nhìn nó với khía cạnh đúng đắn, nó có thể được coi là một hồi chuông cảnh tỉnh để bạn thực hiện một số thay đổi trong cuộc sống và tìm ra những cách mới để kiểm soát căng thẳng của mình.
Chúng ta hãy xem tình trạng kiệt sức có thể trông như thế nào, nguyên nhân là gì, cách đối phó và khi nào cần tìm kiếm sự hỗ trợ về sức khỏe tâm thần ở bên dưới nhé.
“Tôi Không Thể Chịu Đựng Nổi Nữa” Cảm Giác Như Thế Nào
Khi những từ ngữ này xuất hiện trong đầu bạn, bạn thường ở một nơi trong cuộc sống mà bạn cảm thấy không thể đối phó với những việc hàng ngày về mặt cảm xúc, tinh thần và thể chất.
Có thể bạn đang làm một công việc căng thẳng và đã lê bước được một thời gian, nhưng sau đó sếp của bạn giao cho bạn một dự án mà bạn cảm thấy không thể quản lý được, và bạn đã đạt đến đỉnh điểm của mình.
Có lẽ bạn là bậc cha mẹ đã phải đối phó với những đứa trẻ cáu kỉnh, ốm yếu trong nhiều ngày.
Tình trạng kiệt sức có thể xảy ra với bất kỳ ai vào bất kỳ lúc nào nhưng thường gặp nhất ở những người đang đi làm hoặc những người có vai trò chăm sóc (cha mẹ, người chăm sóc người thân lớn tuổi).
Sự kiệt sức không giống như cảm giác mệt mỏi hoặc choáng ngợp nói chung. Thông thường, những người đang bị kiệt sức đã cố gắng hết sức để giữ cân bằng, nhưng rồi hết thứ này đến thứ khác chồng chất lên nhau và họ không còn đủ sức để gồng gánh nó nữa.
Triệu Chứng Kiệt Sức
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết có ba đặc điểm xác định tình trạng kiệt sức. Phân loại kiệt sức của WHO liên quan đến tình trạng kiệt sức trong công việc, nhưng những đặc điểm này có thể áp dụng cho các tình huống khác có thể khiến bạn cảm thấy choáng ngợp và thất bại.
Dấu Hiệu Kiệt Sức
Ba đặc điểm chính của sự kiệt sức nghề nghiệp là:
- Cạn kiệt năng lượng và kiệt quệ
- Cảm giác tiêu cực, hoài nghi và mong muốn tránh xa công việc
- Cảm thấy không thể tiếp tục chuyên nghiệp và hiệu quả
Nếu bạn đang bị kiệt sức, có thể bạn đã đến mức cảm thấy thiếu sự đồng cảm với người khác và có cảm giác như bạn “không thiết tha gì nữa”. Bạn có thể cảm thấy như thể không có việc gì bạn làm thực sự quan trọng, và rằng bạn không thể hoàn thành bất cứ điều gì.
Sự kiệt sức và cảm giác như bạn “không chịu đựng nổi nữa” cũng có thể có những biểu hiện về thể chất. Bạn có thể bị đau đầu, đau dạ dày, đau nhức cơ bắp và thay đổi thói quen ăn uống và ngủ nghỉ. Sự kiệt sức cũng có thể làm tăng nguy cơ lạm dụng chất gây nghiện, và những người đang cảm thấy kiệt sức có thể tìm đến ma túy và rượu để xoa dịu.
Kiệt Sức So Với Các Vấn Đề Sức Khỏe Tâm Thần Khác
Bạn có thể bị kiệt sức cho dù bạn có phải vật lộn với các tình trạng sức khỏe tâm thần khác hay không. Nhưng điều quan trọng là phải phân biệt giữa cảm giác kiệt sức và tình trạng sức khỏe tâm thần như trầm cảm để bạn có thể được chẩn đoán và điều trị thích hợp.
Cả kiệt sức và trầm cảm đều có thể bao gồm cảm giác kiệt sức, suy kiệt, tách rời, buồn bã và cảm thấy không thể hoàn thành nhiệm vụ. Nhưng trong khi tình trạng kiệt sức có thể được điều trị bằng cách nghỉ làm vài ngày, chuyển công việc hoặc thực hành chăm sóc bản thân, thì những điều đó không đủ để điều trị chứng trầm cảm.
Nếu bạn đang có dấu hiệu kiệt sức, cùng với cảm giác tuyệt vọng, lòng tự trọng rất thấp, ý định tự tử, hoặc nếu bạn nghi ngờ mình có thể đang chiến đấu với chứng trầm cảm, vui lòng liên hệ với chuyên gia sức khỏe tâm thần.
Xác Định Nguyên Nhân
Sự kiệt sức thường liên quan đến công việc hoặc vai trò chăm sóc nhưng nó có thể xảy ra với bất kỳ ai đang trải qua căng thẳng tích tụ hoặc rơi vào tình huống mà nguồn lực của họ đang cạn kiệt nhanh chóng, đặc biệt nếu họ không nhận được sự hỗ trợ từ bên ngoài.
Nhiều người hiện đang bị kiệt sức vì COVID-19. Sự kiệt sức đang gia tăng và bạn không đơn độc nếu bạn đang trải qua nó.
Một số cá nhân dễ bị kiệt sức nhất bao gồm y tá, bác sĩ, giáo viên và nhân viên xã hội, nhưng bất kỳ ai làm công việc đầy trách nhiệm và áp lực đều dễ bị kiệt sức. Những người thuộc các cộng đồng bị gạt ra ngoài lề xã hội và những người hoạt động vì công bằng xã hội cũng có thể có dấu hiệu kiệt sức.
Nguyên nhân phổ biến nhất của tình trạng kiệt sức bao gồm:
- Một đống trách nhiệm hoặc nhiệm vụ
- Thiếu hỗ trợ tại nơi làm việc hoặc trong vai trò chăm sóc
- Không cảm thấy được lắng nghe hoặc lắng nghe
- Đảm nhận quá nhiều trách nhiệm cùng một lúc
- Không thực hành tự chăm sóc, hoặc không có khả năng để làm như vậy
- Cảm thấy thiếu kiểm soát đối với các quyết định
Làm Thế Nào Để Đối Phó Với Tình Trạng Kiệt Sức
Hãy tự hỏi mình những câu hỏi như:
- “Đây có phải là công việc phù hợp với tôi không? Đã đến lúc tôi nên tìm một công việc mới?”
- “Có bất cứ điều gì tôi có thể lấy ra khỏi đĩa của mình và ủy thác cho người khác không?”
- “Có ai mà tôi có thể gọi để giúp tôi chăm sóc con cái/cha mẹ/những người mà tôi chịu trách nhiệm không?”
- “Tôi có đủ khả năng để thuê người giúp tôi việc nhà trong khi tôi giải quyết công việc hoặc trách nhiệm chăm sóc của mình không? Có người nào trong gia đình tôi có thể tham gia nhiều hơn vào công việc gia đình không?”
- “Có cam kết nào trong cuộc sống mà tôi có thể loại bỏ hoặc hoãn lại ngay bây giờ khi tôi cố gắng quản lý các trách nhiệm khác của mình không?”
Ngoài việc cố gắng thay đổi hoàn cảnh cuộc sống của bạn để chúng dễ quản lý hơn, bạn có thể cân nhắc áp dụng một số kỹ thuật tự chăm sóc bản thân để giúp quản lý cảm xúc và năng lượng của mình để bạn không tiếp tục cảm thấy sa lầy quá nhiều.
Hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ (APA) khuyến nghị:
- Chánh niệm và thiền định: Nghỉ giải lao chánh niệm từ 5 đến 10 phút trong ngày của bạn có thể tạo ra sự khác biệt lớn
- Tập thể dục: Cả bài tập tim mạch và rèn luyện sức đề kháng đều là những phương pháp hiệu quả để kiểm soát tình trạng kiệt sức
- Duy trì các ranh giới vững chắc: Hãy cố gắng không để lúc nào cũng trong chế độ “sẵn sàng”; hãy gỡ bỏ tâm trí khỏi công việc vào buổi tối và cuối tuần
- Xây dựng vòng kết nối xã hội hỗ trợ: Có đồng nghiệp để trút bầu tâm sự hoặc những người khác trong vòng kết nối của bạn, những người hiểu những gì bạn đang trải qua, có thể là phương pháp trị liệu
- Cân nhắc trị liệu hoặc tư vấn: Nhiều nhà trị liệu chuyên về tình trạng kiệt sức và có thể giúp bạn tìm ra cách vượt qua thời điểm khó khăn này
Làm Thế Nào Để Ngăn Ngừa Kiệt Sức
Một Lời Từ Verywell
Đôi khi mọi người nhanh chóng gạt bỏ cảm giác “Tôi không thể chịu đựng nổi nữa”, nghĩ rằng họ nên cố gắng cứng rắn hơn hoặc vượt qua. Nhưng kiệt sức là một điều có thật và nếu không được giải quyết, nó có thể gây ra những hậu quả đối với sức khỏe tinh thần, thể chất và cảm xúc của bạn.
Sự thật là, giải quyết cảm giác kiệt sức không phải là dấu hiệu của sự yếu đuối, mà là dấu hiệu của sức mạnh. Trên hết, bạn xứng đáng được cảm thấy tự tin, khỏe mạnh và toàn diện. Cố gắng đừng nản lòng. Bạn có thể bắt đầu giải quyết tình trạng kiệt sức bằng cách thực hiện dù chỉ một thay đổi nhỏ ngay hôm nay. Những thay đổi nhỏ cộng lại và có tác động lớn đến cảm giác của bạn.
Nguồn: Verywellmind
Dịch bởi: Leading Team
Leading Team là đơn vị cung cấp các khoá học In-house đào tạo nội bộ, riêng chủ đề tuần này chúng tôi có các khoá như: Quản lý hiệu quả công việc – triết lý đun nước, Quản Lý Stress – Hiểu để thương đúng cách, Sống Hiệu quả – Làm Hiệu suất.
